Kürt Tarihi dergisinin 52’nci sayısı Sovyet Kürtleri dosyasıyla okurla buluştu. Dosyayı, derginin yayın kurulundan Fırat Sözeri, Anjelika Pobedonostseva ile birlikte hazırladı.
Michael Leezenberg’in makalesi Kürtlerin Sovyet rejimiyle bütünleştirilmesi (yerlileştirilmesi) siyasetinin bir tezahürü olarak ortaya çıkan Kürtçeyle ilgili çalışmalara ve 1934’de Erivan’da düzenlenen Kürdoloji konferansını ele alıyor. Cabbar Kadir’in Zelal Konak tarafından Rusça’dan çevrilen yazısı ise Kürdoloji’nin Sovyetlerdeki önemli ismi Yevgeniya Vasilyeva hakkında.
Vahap Coşkun, İsmet Konak’ın Sosyalist Kürtler (Nûbîhar) kitabını yazarken, Mariam Gureşidze’nin yazısı ise Irak Kürtleri üzerine çalışmalarıyla bilinen Albert Menteşaşvili’yi konu alıyor.
İsmet Konak, 1924’te Kızıl Kürdistan’ı gezen etnograf Grigoriy Çursin’i ve Kürdistan gezisini yazdı. Yine Kızıl Kürdistan’la ilgili bir yazı Kamîz Şeddadi’nin ve Kızıl Kürdistan Kürtçesiyle ilgili. Hejarê Şamil’in yazısı ise Kazakistan’da ve Orta Asya’da Kürdolojinin sefahatiyle ilgili. Rusya ve Kürdoloji denince Minorsky’yi anmamak olmaz. Zara Yusupova’nın yazısı Minorsky’nin eserlerinde ve arşivinde Kürtlere bakıyor. Yazıyı İngilizceden Barış Can Altınok çevirdi. Anjelika Pobedonostseva-Kaya’nın Kültürel Çalışmalardan Kültürel ve Siyasi İnşaya Sovyet Kürdolojisi yazısını ise Rusçadan Fırat Sözeri çevirdi.
Derginin yeni sayısında dosya haricinde hepsi Kürtçe yazılmış üç yazı bulunuyor. Rohat Alakom 1849’da Ağrı civarında bulunan Alman ressam Wilhelm Kiesewetter’in aşiret reisi bir Kürdü gösteren resminin serencamını anlattı. Lokman Polat da İsmail Beşkçi’nin Anılar (İsmail Beşikçi Vakfı) kitabı üzerine yazdı. Nihat Gültekin’in yazısı Yerivan Radyosu dengbêjlerinden Efoyê Esad hakkında.
(KÜLTÜR SANAT SERVİSİ)